Kankerverwekkende stoffen op het werk

Werknemers kunnen worden blootgesteld aan kankerverwekkende (KVW) stoffen zonder dat zij zich daarvan bewust zijn. Hoe kunt u in die situatie risico’s voorkomen? Leer alles wat u als veiligheidsprofessional over deze stoffen moet weten.

Er verschijnen doorlopend nieuwe producten op de markt die voor iedereen verkrijgbaar zijn en thuis of op het werk worden gebruikt. Het aantal keren dat in Nederland de diagnose ‘kanker’ wordt gesteld blijft toenemen evenals het aantal erdoor veroorzaakte sterfgevallen.

Werknemers (en consumenten) kunnen worden blootgesteld aan kankerverwekkende (KVW) stoffen zonder dat zij zich daarvan bewust zijn. Voor medewerkers in bijvoorbeeld laboratoria en brandweerlieden is bekend dat ze voorzichtig moeten zijn met gevaarlijke stoffen. Maar wist u dat een kassière ook veelvuldig met een CMR-stof in aanraking komt, evenals medewerkers op vele productielocaties voor huishoudelijke artikelen?

In deze cursus wordt uitgelegd wat een kankerverwekkende stof is, wanneer een stof kankerverwekkend (carcinogeen) wordt genoemd en op welke wijze de mate waarin een stof kankerverwekkend is, valt af te lezen uit het CMR-profiel van de betreffende stof. Dit profiel is een kenmerk van kankerverwekkende stoffen, en geeft naast de carcinogeniteit (C) en mutageniteit (M) ook aan of de stof giftig is ten aanzien van de voortplanting: reprotoxiteit (R).

Wanneer substitutie (nog) niet mogelijk is, moeten de grenswaarden voor kankerverwekkende stoffen in acht worden genomen. In deze cursus komen ze aan de orde.

Na het volgen van deze cursus weet u

• Hoe u kankerverwekkende stoffen kunt herkennen
• Welke primaire bronnen voor kankerverwekkende stoffen bestaan
• Welke grenswaarden er zijn en hoe hiermee omgegaan moet worden
• Wat CMR-stoffen zijn en hoe CMR-profielen zijn af te leiden
• Het onderscheid tussen CMR-stoffen en zeer zorgwekkende stoffen (ZZS)
• Welke bronnen bestaan om kankerverwekkende stoffen te vervangen

Deze training is bedoeld voor (arbo)professionals met enige of weinig chemische achtergrondkennis, die in hun werkzaamheden (soms) met deze stoffen te maken hebben of kunnen krijgen.

Lesmateriaal
Bij de training ontvangt u het boek Kankerverwekkende stoffen en hun CMR-profiel.

Programma

dinsdag 3 juni 2025

08:30 - 09:00
Ontvangst
09:00 - 10:00
Hoe weet u dat u met KVW-stoffen te maken hebt

• Primaire bronnen van KVW-stoffen: NL, EU, overig
• Peer review proces voor KVW-stoffen
• Onderscheid gevaar en risico

10:00 - 11:30
Toepassing van KVW-stoffen en grenswaarden

• Grenswaarden: bindende en advieswaarden
• Voor welke KVW-stoffen kunnen veilige grenswaarden worden afgeleid, voor welke niet.
• Blootstellingsroutes en de risico’s
• Maatregelen ter voorkoming van blootstelling
• Verboden KVW en restricties van KVW
• STOP aanpak: Substitutie-Technische maatregelen-Organisatorische maatregelen-Persoonlijke protectie

11:30 - 12:30
Opstellen van een CMR-profiel

• Opstellen van een RI&E op hoofdlijnen
• Wat zijn de CMR-stoffen en afleiden van een CMR-profiel.
  
  Van een aantal door cursisten te noemen kankerverwekkende stoffen zal een CMR-profiel afgeleid worden
• KVW-stoffen en zeer zorgwekkende stoffen (ZZS)
• SVHC-stoffen (Europese Substances of Very High Concern) en onderscheid met ZZS stoffen

12:30 - 13:30
Lunchpauze
13:30 - 14:00
Opstellen van een CMR-profiel (vervolg)
14:00 - 15:30
Praktijkcases substitutie KVW- en ZZS-stoffen

Bronnen voor mogelijke substitutie.

• substitutie van Formaldehyde
• substitutie van TiO2
• substitutie DME0
• substitutie van chroom-6

15:30 - 16:30
Huidige en toekomstig beleid in EU en NL: CSS

De huidige strategie is neergelegd in de ‘Roadmap on Carcinogens’, de STOP aanpak. Op termijn wil de EU wil de meest schadelijke stoffen in consumentenproducten gaan verbieden, de Chemical Strategy for Sustainability (CSS). Wat zijn de gevolgen voor de werkvloer? Verdwijnen de kankerverwekkende stoffen op de werkvloer ?
Ingegaan wordt op de kernactie’s van de EU strategie voor duurzaamheid van gebruik van chemische stoffen en de gevolgen hiervan voor Reach en de CLP etikettering,

16:30 - 17:00
Kort overzicht behandelde onderwerpen

Restvragen, discussie en afsluiting

17:00
Afsluiting

Sprekers

• Jos Zawierko
  Chemicus en toxicoloog
  Nederlands Milieutechnisch Adviesbureau

Bestemd voor

Bestemd voor

• Preventiemedewerkers, arbocoördinatoren, o.a. van producenten en importeurs van chemische stoffen
• Veiligheidskundigen
• Laboratoriummedewerkers
• Opstellers en ontvangers van VIB
• Externe arbodienstverleners
• HR-adviseurs
• Leden van een Ondernemingsraad